سرمایه گذاری چیست؟ + معرفی روش‌های سرمایه گذاری کاربردی
شاید بارها واژه «سرمایه‌گذاری» را شنیده باشید و تصور کنید که درک کاملی از آن دارید. اما آیا واقعاً می‌دانید که سرمایه‌گذاری چه نقشی در ساختن آینده‌ای مرفه برای شما دارد؟ سرمایه‌گذاری، فراتر از یک مفهوم ساده، ابزاری قدرتمند برای رشد دارایی‌ها و رسیدن به اهداف مالی است.
در این مقاله از آرمان تدبیر، به بررسی عمیق سرمایه‌گذاری، شیوه‌های گوناگون آن و نکات مثبت و منفی هر روش خواهیم پرداخت.
سرمایه گذاری چیست؟
در دنیای اقتصاد، سرمایه‌گذاری فرآیندی است که طی آن، منابع مالی خود را به دارایی‌های گوناگون اختصاص می‌دهید. این کار به دو روش مستقیم و غیرمستقیم امکان‌پذیر است. از جمله عرصه‌های رایج سرمایه‌گذاری می‌توان به املاک و مستغلات، سهام، اوراق بهادار با درآمد ثابت، طلا، ارزهای خارجی و حتی خودرو اشاره کرد.
برای دریافت راهنمایی و مشاوره در خصوص سرمایه گذاری، با کارشناسان ما تماس بگیرید.
باید در نظر داشت که سرمایه‌گذاری، همواره با میزانی از ریسک همراه است، زیرا با هدف افزایش سود در آینده صورت می‌گیرد. احتمال دارد در صورت انتخاب نادرست، نه تنها سودی عاید نشود، بلکه اصل سرمایه نیز کاهش یابد. بنابراین، پیش از ورود به بازارهای مختلف، شناخت قوانین و ویژگی‌های هر کدام ضروری است. در ادامه‌ی این مطلب، روش‌های متداول سرمایه‌گذاری در ایران را بررسی خواهیم کرد.
هدف از سرمایه گذاری چیست؟
سرمایه‌گذاری، اهداف گوناگونی را دنبال می‌کند که در دو گروه کلی کوتاه‌مدت و بلندمدت جای می‌گیرند. انتخاب شیوه‌ی سرمایه‌گذاری، رابطه‌ی مستقیمی با هدف سرمایه‌گذار دارد. از جمله مهم‌ترین اهداف سرمایه‌گذاری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- رشد و افزایش دارایی‌ها
- برنامه‌ریزی مالی برای دوران کهنسالی
- تامین آتیه فرزندان
- دستیابی به اهداف مالی نظیر تهیه مسکن
- حفظ ارزش دارایی در برابر نوسانات اقتصادی
چرا باید سرمایه گذاری کنیم؟
همه ما در زندگی برای دستیابی به آرزوها و ایجاد آسایش بیشتر برای خود و خانواده‌مان، پیوسته در تکاپو هستیم. این اهداف می‌تواند خرید یک ملک یا خودرو، تأمین آتیه تحصیلی و شغلی فرزندان، ارتقای لوازم منزل یا موارد مشابه باشد.
برای تحقق این خواسته‌ها، داشتن درآمد کافی، اولین و ضروری‌ترین پیش‌نیاز است. اما آیا داشتن سرمایه، به‌تنهایی، ما را به اهداف بلندمدت مالی‌مان می‌رساند؟ آیا بدون یک استراتژی مدون و هدفمند، می‌توان در مسیر درست گام برداشت؟
برای یافتن پاسخ، نگاهی گذرا به عملکرد دارایی‌های گوناگون در بازه زمانی پنج‌ساله (تا اول شهریور ۱۴۰۳) می‌اندازیم. این بررسی، درک بهتری از تفاوت سرمایه‌گذاری در حوزه‌های مختلف به ما می‌دهد.
مقایسه سوددهی بازارها در پنج سال اخیر
همان‌طور که نمودار نشان می‌دهد، انتخاب افق زمانی درست و گزینه‌های سرمایه‌گذاری مناسب، تأثیر چشمگیری در تحقق اهداف مالی دارد. بنابراین، نگرش هر فرد نسبت به مدیریت درآمد، نقش کلیدی در وضعیت آتیه مالی او ایفا می‌کند.
نتیجه‌گیری:
برای تضمین آینده‌ای روشن از نظر مالی، باید در کنار داشتن یک منبع درآمد پایدار، برنامه‌ای هدفمند برای مدیریت و سرمایه‌گذاری درآمدهای خود تدوین کنیم.
مزایای سرمایه گذاری چیست؟
سرمایه‌گذاری هوشمندانه، ابزاری قدرتمند برای دستیابی به اهداف گوناگون مالی و تضمین آینده‌ای آسوده‌تر است. در اقتصاد پرنوسان، حفظ ارزش دارایی‌ها و مقابله با کاهش ارزش پول، از اولویت‌های اصلی هر سرمایه‌گذار به شمار می‌رود. در ادامه، به بررسی مهم‌ترین اهداف و مزایای سرمایه‌گذاری می‌پردازیم:
رشد و افزایش ثروت:
یکی از اصلی‌ترین انگیزه‌های سرمایه‌گذاری، افزایش ارزش دارایی‌ها در گذر زمان است. با انتخاب گزینه‌های مناسب و مدیریت هوشمندانه، می‌توان بازدهی فراتر از نرخ تورم داشتـه و ارزش واقعی سرمایه را حفظ و حتی افزایش داد.
دستیابی به آرزوها:
اهداف مالی بزرگ مانند خرید خانه، خودرو، یا تأمین هزینه‌های تحصیل، نیازمند برنامه‌ریزی مالی دقیق هستند. سرمایه‌گذاری اصولی، راهی مطمئن برای تحقق این اهداف و دستیابی به خواسته‌های بلندمدت است.
کسب درآمد پایدار:
سرمایه‌گذاری می‌تواند منبع درآمدی مستمر و پایدار ایجاد کند. سود سهام، اجاره ملک، یا سود اوراق بهادار، نمونه‌هایی از درآمدهای جانبی هستند که از طریق سرمایه‌گذاری حاصل می‌شوند.
حفظ ارزش دارایی در برابر تورم:
تورم، قدرت خرید پول را به مرور زمان کاهش می‌دهد. سرمایه‌گذاری در دارایی‌هایی که بازدهی بالاتری نسبت به نرخ تورم دارند، راهکاری مؤثر برای مقابله با این چالش و حفظ ارزش واقعی سرمایه است.
تأمین امنیت مالی:
داشتن پشتوانه مالی، امنیت خاطر را در شرایط بحرانی و غیرمنتظره‌ای مانند بیماری، یا از دست دادن شغل، افزایش می‌دهد. تنوع در سبد سرمایه‌گذاری، ریسک‌ها را کاهش داده و به پایداری مالی کمک می‌کند.
آرامش در دوران بازنشستگی:
برنامه‌ریزی برای دوران بازنشستگی، از جوانی، ضامن آسایش و رفاه در دوران سالمندی است. سرمایه‌گذاری بلندمدت، دغدغه‌های مالی این دوران را کاهش داده و امکان لذت بردن از زندگی را فراهم می‌سازد.
چگونه می‌توان برای درآمدهای خود برنامه‌ریزی کرد؟
زمانی که درآمد ما از مخارجمان پیشی می‌گیرد، دو راه پیش رویمان قرار می‌گیرد: پس‌انداز کردن و سرمایه‌گذاری.
پس‌انداز به چه معناست؟
پس‌انداز، وجه نقدی است که پس از تامین هزینه‌های ضروری، از درآمد فرد یا خانواده باقی می‌ماند. نکته قابل تامل این است که این وجوه نقد، معمولا بازدهی قابل توجهی ایجاد نمی‌کنند.
با توجه به نرخ تورم بالای ایران، پس‌انداز پول نقد، انتخاب هوشمندانه‌ای به نظر نمی‌رسد. برای مثال، اگر در سال 1375، 10 میلیون تومان داشتید، می‌توانستید آپارتمانی 60 متری در مرکز تهران بخرید. اما همین مبلغ در سال 1402، شاید تنها کفاف بخشی از اجاره‌بهای همان آپارتمان را بدهد.
انواع سرمایه گذاری از نظر زمانی
سرمایه‌گذاری‌ها بر اساس بازه زمانی بازگشت سرمایه، به سه گروه اصلی تقسیم می‌شوند: کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت. هر کدام از این گروه‌ها، مشخصات و کارکردهای منحصر به فردی دارند و انتخاب آن‌ها به عواملی چون اهداف مالی و میزان ریسک‌پذیری سرمایه‌گذار بستگی دارد. در ادامه، به بررسی دقیق‌تر هر یک از این افق‌های زمانی می‌پردازیم:
-
سرمایه‌گذاری کوتاه مدت
سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت، معمولاً سررسیدی کمتر از یک سال دارند. هدف اصلی در این نوع سرمایه‌گذاری، دستیابی به سود در کمترین زمان ممکن است. این رویکرد، نیازمند درک عمیقی از نوسانات بازار و پذیرش ریسک بیشتر است. معاملات سریع ملک، خودرو یا سهام با هدف بهره‌گیری از تغییرات قیمتی، نمونه‌هایی از این دست سرمایه‌گذاری‌ها هستند.
-
سرمایه‌گذاری میان مدت
سرمایه‌گذاری‌های میان‌مدت، بازه‌ای بین یک تا پنج سال را در بر می‌گیرند. این نوع سرمایه‌گذاری، توازنی میان قابلیت نقدشوندگی و میزان سودآوری ایجاد می‌کند و برای افرادی که اهداف مالی مشخصی در این بازه زمانی دارند، گزینه‌ای ایده‌آل است. ریسک این سرمایه‌گذاری‌ها نسبت به نوع کوتاه‌مدت کمتر است و با تحلیل مناسب بازار، می‌توان به بازدهی مطلوبی دست یافت. سپرده‌های بانکی و خرید سهام با دیدگاه میان‌مدت، از جمله این سرمایه‌گذاری‌ها هستند.
-
سرمایه‌گذاری بلند مدت
سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت، با سررسیدی بیش از پنج سال، برای تحقق اهداف مالی بزرگ مانند دوران بازنشستگی، تهیه مسکن یا تامین هزینه تحصیلات مناسب هستند. در این نوع سرمایه‌گذاری، کسب سود در طولانی‌مدت مدنظر است و صبر و شکیبایی در برابر نوسانات کوتاه‌مدت بازار، ضرورتی کلیدی است. انتخاب بازار هدف در این نوع سرمایه‌گذاری، اهمیتی حیاتی دارد، زیرا بازدهی بازارها در بلندمدت می‌تواند بسیار متفاوت باشد.
مردم جهان چگونه دارایی‌های خود را سرمایه گذاری می‌کنند؟
روشن‌تر از شیوه‌های مدیریت مالی مردم در نقاط مختلف دنیا به دست آوریم.
ایالات متحده آمریکا:
بر اساس نظرسنجی مؤسسه گالوپ (Gallup) که بین سال‌های ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۳ انجام شده، دیدگاه شهروندان آمریکایی نسبت به بهترین گزینه‌های سرمایه‌گذاری به شرح زیر است:
(تصویر نمودار از متن اصلی)
همان‌طور که در نمودار پیداست، در سال ۲۰۲۲، املاک و مستغلات با اختصاص ۳۴ درصد از آرا، در صدر انتخاب‌های سرمایه‌گذاری مردم آمریکا قرار گرفت. پس از آن، طلا (۲۶ درصد)، سهام (۱۸ درصد)، سپرده‌های بانکی (۱۳ درصد) و اوراق قرضه (۷ درصد) به ترتیب، محبوب‌ترین گزینه‌ها بوده‌اند.
آلمان:
در سال ۲۰۲۲، وب‌سایت Statista با طرح این پرسش که “کدام دارایی‌ها در سه سال آینده بیشترین بازدهی را خواهند داشت؟” از ۱۰۰۰ شهروند آلمانی نظرسنجی به عمل آورد. نتایج نشان داد که ۳۲ درصد از پاسخ‌دهندگان، طلا و ۳۰ درصد، بازار سهام را به‌عنوان پرسودترین گزینه‌ها معرفی کردند. صندوق‌های سرمایه‌گذاری سهامی (۱۵ درصد)، سپرده‌های بانکی (۳ درصد) و اوراق با درآمد ثابت (۱ درصد) در رده‌های بعدی قرار گرفتند.
انواع روش های سرمایه گذاری چیست؟
در دنیای امروز، ایرانیان با گزینه‌های متعددی برای سرمایه‌گذاری روبرو هستند که هر کدام ویژگی‌ها، مزایا و معایب خاص خود را دارند. در ادامه، نگاهی دقیق‌تر به مهم‌ترین این گزینه‌ها می‌اندازیم:
1. بورس: فرصتی برای رشد سرمایه
بازار بورس، با سابقه‌ی درخشان خود در بازدهی، به عنوان یکی از جذاب‌ترین گزینه‌ها مطرح است. تنوع سهام و صندوق‌ها، امکان تحلیل و مشاوره با متخصصان، و امکان سرمایه‌گذاری با مبالغ کم، این بازار را برای بسیاری از افراد جذاب کرده است. نقدشوندگی بالا، سرمایه‌گذاری غیرحضوری، مدیریت ریسک و شفافیت اطلاعاتی از دیگر مزایای این بازار هستند.
برای بهره‌مندی از مزایای بورس بدون نیاز به دانش تخصصی، می‌توانید در صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک سرمایه‌گذاری کنید. برای مشاهده فهرست و بازدهی این صندوق‌ها، به وب‌سایت فیپیران مراجعه کنید. همچنین، برای شروع سرمایه‌گذاری در بورس، نیاز به کد بورسی دارید که می‌توانید آن را به صورت آنلاین و رایگان دریافت کنید.
2. املاک و مستغلات: سرمایه‌گذاری سنتی با چالش‌های جدید
سرمایه‌گذاری در ملک، به ویژه با امکان کسب درآمد از طریق اجاره، می‌تواند ارزش سرمایه را در برابر تورم حفظ کند. اما این نوع سرمایه‌گذاری نیازمند سرمایه اولیه قابل توجهی است. به همین دلیل، بسیاری از افراد بازارهای دیگری مانند بورس و طلا را ترجیح می‌دهند. نقدشوندگی پایین و نیاز به تخصص در انتخاب ملک، از جمله ریسک‌های این حوزه هستند.
3. طلا: پناهگاهی امن در برابر نوسانات
طلا به عنوان یک دارایی ارزشمند تاریخی، همواره به عنوان پناهگاهی امن در برابر تورم و نوسانات اقتصادی شناخته شده است. نقدشوندگی نسبتاً خوب و بازدهی دوگانه (از طریق نوسان قیمت انس جهانی و دلار) از مزایای طلا هستند. همچنین، امکان سرمایه‌گذاری با مبالغ کم نیز وجود دارد.
ریسک‌های مربوط به اصالت و سرقت طلا، با ظهور صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا، به حداقل رسیده است. علاوه بر این، دغدغه‌های مربوط به خرید و فروش و مالیات نیز برطرف شده‌اند.
4. ارزهای خارجی: ریسک بالا، نوسانات شدید
بازار ارز، به دلیل تأثیرپذیری از عوامل متعددی مانند روابط خارجی، سیاست‌های دولتی و تصمیمات بانک مرکزی، با ریسک و نوسانات شدیدی همراه است. خرید و فروش ارزهای پرکاربرد مانند دلار و یورو ممکن است با محدودیت‌هایی همراه باشد و نگهداری غیرقانونی آن‌ها تخلف محسوب شود.
5. خودرو: کالایی سرمایه‌ای با چالش‌های فراوان
خودرو در ایران به عنوان یک کالای سرمایه‌ای شناخته می‌شود، اما محدودیت‌های خرید، اختلاف قیمت بازار آزاد و کارخانه، مشکلات نقل و انتقال، نقدشوندگی پایین و هزینه‌های نگهداری، از جمله چالش‌های این بازار هستند. خرید خودروهای دست دوم نیز ریسک‌های خاص خود را دارد.
6. سپرده بانکی: کم‌ریسک، اما کم‌بازده
سپرده‌گذاری در بانک، با وجود ریسک کم، در سال‌های اخیر بازدهی کمتری نسبت به تورم داشته است. بنابراین، سپرده‌های بانکی نمی‌توانند به طور کامل ارزش پول را حفظ کنند.
7. ارزهای دیجیتال: فرصتی نوظهور با ریسک‌های بالا
ارزهای دیجیتال، دارایی‌های نوظهوری هستند که در سال‌های اخیر محبوبیت زیادی پیدا کرده‌اند. این دارایی‌ها غیرمتمرکز بوده و تحت کنترل هیچ نهاد مرکزی نیستند.
مزایای ارزهای دیجیتال:
- پتانسیل بازدهی بالا: ارزهای دیجیتالی مانند بیت‌کوین، رشد قیمتی چشمگیری داشته‌اند.
- مقاومت در برابر تورم: تعداد محدود ارزهای دیجیتال، آن‌ها را به دارایی‌های ضد تورم تبدیل می‌کند.
- معاملات جهانی: ارزهای دیجیتال را می‌توان به سرعت در سراسر جهان معامله کرد.
ریسک‌های ارزهای دیجیتال:
- نوسانات شدید: به گفته‌ی فوربز، بیت‌کوین بسیار پرنوسان است و سرمایه‌گذاران باید برای زیان‌های احتمالی آماده باشند.
- خطرات امنیتی: صرافی‌های ارز دیجیتال در معرض خطر هک شدن هستند.
فاکتورهای مهم سرمایه گذاری چیست؟
انتخاب مسیر سرمایه‌گذاری، نیازمند بررسی دقیق و همه‌جانبه‌ای است. در این راس
تا، توجه به نکات کلیدی زیر می‌تواند راهگشای شما باشد:
چشم‌انداز مالی: پیش از هر اقدامی، مشخص نمودن اهداف مالی، ضروری است. آیا به دنبال اندوخته‌ای برای دوران فراغت از کار هستید؟ یا قصد خرید ملک و یا تامین آتیه فرزندان خود را دارید؟ تعیین این اهداف، نقشه راه سرمایه‌گذاری شما را ترسیم خواهد کرد.
بازه زمانی: مدت زمانی که برای سرمایه‌گذاری در نظر می‌گیرید، نقشی تعیین‌کننده در انتخاب نوع سرمایه‌گذاری دارد. برای مثال، در بازه‌های زمانی کوتاه‌مدت، سرمایه‌گذاری‌های کم‌ریسک‌تر، گزینه‌ای منطقی‌تر به شمار می‌روند.
میزان ریسک‌پذیری: توانایی شما در مواجهه با نوسانات بازار و احتمال زیان، میزان ریسک‌پذیری شما را نشان می‌دهد. افراد با ریسک‌پذیری بالا، ممکن است تمایل بیشتری به سرمایه‌گذاری‌های پربازده‌تر اما پرریسک‌تر داشته باشند، در حالی که افراد محتاط‌تر، گزینه‌های کم‌ریسک‌تر را ترجیح می‌دهند.
هزینه‌ها و ملاحظات مالیاتی: هزینه‌های جانبی می‌توانند به طور چشمگیری بر سود نهایی سرمایه‌گذاری شما اثر بگذارند. پیش از ورود به هر بازاری، کارمزدها و مالیات‌های مرتبط را به دقت بررسی کنید. به عنوان مثال، خرید طلای فیزیکی، شامل هزینه‌هایی مانند سود فروشنده، مالیات و اجرت ساخت می‌شود. این هزینه‌ها در بازارهایی مانند املاک می‌تواند به مراتب بیشتر باشد.
گسترش سبد سرمایه‌گذاری: توزیع سرمایه در میان دارایی‌های مختلف مانند سهام، اوراق مشارکت، ملک و کالاها، به عنوان یک راهکار کلیدی برای مدیریت ریسک شناخته می‌شود.
هیچ سرمایه‌گذاری، خالی از ریسک نیست. اما با ایجاد تنوع در سبد دارایی‌های خود، می‌توانید ریسک کلی را به حداقل برسانید و ثبات بیشتری را برای سرمایه‌گذاری خود فراهم آورید.
کدام سرمایه گذاری برای من بهتر است؟
با توجه به اینکه هر فرد، دیدگاه و انتظارات متفاوتی در زمینه سرمایه‌گذاری دارد، نمی‌توان یک راهکار واحد را برای همه افراد مناسب دانست. بنابراین، پیش از انتخاب روش سرمایه‌گذاری، لازم است هر شخص، اهداف مالی و میزان تحمل ریسک خود را به دقت ارزیابی کند. پس از آن، با بررسی دقیق بازارهای مالی گوناگون، مناسب‌ترین گزینه را برگزیند.
برای نمونه، مشخص کنید که آیا اولویت شما، کسب بازدهی قابل توجه در زمانی کوتاه است یا برنامه‌ریزی مالی برای دوران کهنسالی. همچنین، به یاد داشته باشید که بازدهی و ریسک، رابطه‌ای تنگاتنگ دارند. به عبارت دیگر، افزایش ریسک، احتمال دستیابی به سود بیشتر را افزایش می‌دهد و متقابلاً، کاهش ریسک، بازدهی را محدودتر می‌کند. در نتیجه، ضروری است که میزان ریسک‌پذیری خود را معین کنید.
می‌توان گفت که یکی از شاخص‌های کلیدی برای سنجش روش‌های مختلف سرمایه‌گذاری، عملکرد آن‌ها در گذشته است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که بازار سهام در بازه زمانی پنج ساله منتهی به خرداد ۱۴۰۲، با رشدی معادل ۱۸۹۷ درصد، در صدر فهرست پرسودترین بازارها قرار گرفته است. در همین بازه، سکه طلا با ۹۲۷ درصد، دلار با ۵۵۱ درصد و اوراق با درآمد ثابت با ۱۷۰ درصد، رتبه‌های بعدی را به خود اختصاص داده‌اند.
سرمایه گذاری در بورس
ورود به دنیای بورس اوراق بهادار با ثبت‌نام و اخذ کد بورسی آغاز می‌شود. برای دریافت کد بورسی، به صورت آنلاین و رایگان از طریق لینک اقدام کنید.
پس از فعال‌سازی حساب کاربری در کارگزاری آرمان تدبیر، معاملات سهام و سایر اوراق بهادار برای شما امکان‌پذیر می‌شود. سرمایه‌گذاری در بورس به دو شیوه کلی امکان‌پذیر است: مستقیم و غیرمستقیم.
در روش مستقیم، سرمایه‌گذار شخصاً و با اتکا به دانش تحلیلی خود، فرصت‌های معاملاتی را شناسایی و اقدام به خرید و فروش می‌کند. این روش مستلزم دانش تخصصی و صرف زمان قابل توجهی است. چنانچه زمان یا دانش کافی ندارید، روش غیرمستقیم، یعنی سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری (سهامی، مختلط، بازنشستگی، بخشی و …) را برگزینید.
مزایای صندوق‌های سرمایه‌گذاری
صندوق‌های سرمایه‌گذاری، وجوه خرد سرمایه‌گذاران را گردآوری کرده و با تشکیل سبدی متنوع از اوراق بهادار، امکان کسب بازدهی در مقیاس کلان را فراهم می‌آورند. نقدشوندگی مطلوب، مدیریت حرفه‌ای دارایی‌ها، فرآیند آسان سرمایه‌گذاری، معافیت از مالیات و امکان ورود با سرمایه اندک، از جمله مزیت‌های این صندوق‌ها به شمار می‌روند.
با خرید واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری، مدیریت دارایی خود را به تیمی متخصص و مجرب واگذار می‌کنید. این تیم با شناخت عمیق از بازار سرمایه، می‌کوشد تا بازدهی متناسب با ریسک‌پذیری شما را محقق سازد. برای کسب اطلاعات جامع‌تر در مورد این صندوق‌ها و انواع آن، مقاله “راهنمای جامع صندوق‌های سرمایه‌گذاری” را مطالعه فرمایید.
دیدگاهتان را بنویسید