نقاطی که در نمودار قیمتی، احتمال تغییر جهت و برگشت روند وجود دارد، با عنوان ناحیه پتانسیل بازگشتی شناخته می‌شوند. در این نواحی، شواهدی مثل الگوهای قیمتی، سیگنال اندیکاتورها و شکل کندل‌ها، نشانه‌هایی از بازگشت قریب‌الوقوع قیمت را نمایان می‌کنند. معامله‌گران برای تشخیص این مناطق از ابزارهایی مانند تحلیل پرایس اکشن، سطوح فیبوناچی یا تئوری امواج الیوت بهره می‌برند.
ناحیه بازگشتی احتمالی (PRZ) چیست؟
ناحیه بازگشتی احتمالی (PRZ) به محدوده‌ای در نمودار قیمت اشاره دارد که احتمال تغییر جهت روند قیمت در آن بسیار است. در این ناحیه، با بررسی دقیق کندل‌ها، اندیکاتورها، و الگوهای قیمتی، نشانه‌هایی از بازگشت احتمالی قیمت ظاهر می‌شود. این محدوده‌ها معمولاً در انتهای هر موج اصلی قیمت شکل می‌گیرند.
تحلیلگران با استفاده از ابزارهای مختلفی مانند سطوح فیبوناچی، امواج الیوت یا پرایس اکشن این نقاط را شناسایی می‌کنند. انتخاب ابزار به استراتژی تحلیلگر بستگی دارد. در نهایت، با یافتن این نواحی، می‌توان برای تغییر روند احتمالی قیمت آماده شد.
نحوه شناسایی نواحی پتانسیل بازگشتی (PRZ) با تحلیل کلاسیک
در تحلیل تکنیکال کلاسیک، برای یافتن نواحی پتانسیل بازگشتی (PRZ)، اغلب از ابزارهای ساده و کاربردی مانند خطوط روند و سطوح حمایت و مقاومت استفاده می‌شود. هنگامی که یک خط روند صعودی با یک سطح مقاومت تلاقی پیدا می‌کند یا یک خط روند نزولی به سطح حمایتی می‌رسد، این نقاط به‌عنوان نواحی کلیدی برای پیش‌بینی تغییر روند قیمت شناخته می‌شوند.
به عنوان مثال، در تصویر زیر، خطوط روند و سطوح حمایتی و مقاومتی که ترسیم شده‌اند، به خوبی نقاطی را که ممکن است روند در آن‌ها تغییر کند، نشان می‌دهند. نواحی مشخص شده با دایره، دقیقا همان نقاطی هستند که در آن‌ها، شاهد چرخش و تغییر روند بوده‌ایم.
شناسایی نواحی بازگشتی قدرتمند با ابزار فیبوناچی
لئوناردو فیبوناچی در قرن سیزدهم میلادی، دنباله‌ای از اعداد را کشف کرد که امروزه به نام او شناخته می‌شود. این دنباله با اعداد صفر و یک شروع شده و هر عدد بعدی از مجموع دو عدد پیش از خود به دست می‌آید. وجود این اعداد در پدیده‌های طبیعی و حتی ساختار بدن انسان، اعتبار و اهمیت ویژه‌ای به آن بخشیده است. تحلیلگران تکنیکال با استفاده از این دنباله، سطوح کلیدی حمایت و مقاومت را در نمودارها شناسایی می‌کنند.
ناحیه پتانسیل بازگشتی (PRZ) چیست؟
ناحیه پتانسیل بازگشتی یا PRZ، بخشی از نمودار قیمت است که در آن چندین سطح مختلف فیبوناچی در یک محدوده مشخص، با هم تلاقی پیدا می‌کنند. هر چه تعداد این سطوح همگرا در یک ناحیه بیشتر باشد، احتمال اینکه قیمت در آن نقطه تغییر جهت دهد، بالاتر می‌رود. گاهی ممکن است سه، چهار یا حتی پنج سطح فیبوناچی در یک منطقه جمع شوند که این موضوع اعتبار آن ناحیه را به شدت افزایش می‌دهد.
ترکیب فیبوناچی و پرایس اکشن
زمانی که با استفاده از سطوح فیبوناچی، یک ناحیه پتانسیل بازگشتی را شناسایی می‌کنید، توجه به پرایس اکشن (تحرکات قیمت) در آن محدوده ضروری است. اگر یک ناحیه PRZ معتبر باشد، انتظار می‌رود قیمت به سرعت از آن خارج شود و تغییر جهت دهد. اما اگر ناحیه شناسایی شده از اعتبار کافی برخوردار نباشد، پرایس اکشن این سیگنال را به ما می‌دهد که از پیش‌بینی خود صرف نظر کنیم. الگوها و شکل کندل‌ها در این ناحیه، به ما در تصمیم‌گیری بهتر کمک می‌کنند. برای مثال، اگر در یک ناحیه PRZ پیش‌بینی‌شده، یک کندل نزولی با بدنه بزرگ و قوی تشکیل شود، احتمال بازگشت قیمت از بین می‌رود و می‌توان انتظار ریزش بیشتر را داشت.
برای پیدا کردن نواحی PRZ، تحلیلگران معمولاً از سه ابزار اصلی فیبوناچی استفاده می‌کنند:
- فیبوناچی اصلاحی (Retracement): برای پیش‌بینی میزان اصلاح قیمت در یک روند
- فیبوناچی افزایشی (Extension): برای شناسایی اهداف قیمتی فراتر از سقف یا کف قبلی
- فیبوناچی گسترشی (Projection): برای تعیین هدف قیمتی در یک روند، با استفاده از سه نقطه اصلی
نکات مهم
چگونه نقاط بازگشتی احتمالی (PRZ) را در تحلیل تکنیکال شناسایی کنیم؟
برای اطمینان از اعتبار یک تحلیل، همیشه بهتر است آن را با تحلیل بنیادی نیز تأیید کنید. در واقع، تحلیل بنیادی بهترین مکمل برای تحلیل‌های تکنیکال به حساب می‌آید. به عنوان مثال، فرض کنید تحلیل تکنیکال شما نشان می‌دهد که قیمت سهم در یک نقطه پتانسیل بازگشتی (PRZ) قرار دارد، اما اخبار یا گزارش‌های بنیادی سهم خلاف این را می‌گویند. در چنین شرایطی، بهتر است در تصمیم نهایی خود تجدید نظر کنید.
یکی از روش‌های قدرتمند برای تأیید چرخش قیمت در پایان یک موج و شروع موج جدید در موج‌شماری الیوت، استفاده از الگوهای کندلی است. الگوهای شمعی، بعد از تحلیل بنیادی، معتبرترین ابزار برای تأیید نتایج تحلیل‌های تکنیکال هستند.
بهترین راه برای تشخیص نقاط پتانسیل بازگشتی، شناخت کامل انواع کندل‌ها، به‌ویژه کندل‌های خاصی مثل چکش است. پس از آن، باید به سراغ الگوهای بازگشتی مانند پوشاننده صعودی، سقف و کف دو قلو، یا سقف و کف سه قلو بروید. با یادگیری شکل این کندل‌ها (شمع‌ها)، می‌توانید نقاطی را که احتمال تغییر روند در آن‌ها بالاست، به راحتی پیدا کنید. این الگوها، که از کنار هم قرار گرفتن کندل‌ها ایجاد می‌شوند، سیگنال‌های مهمی برای پیش‌بینی تغییر یا ادامه روند قیمت به شمار می‌روند.
واگرایی‌ها یکی دیگر از ابزارهای مهم برای تشخیص نقاط پتانسیل بازگشتی هستند. این پدیده زمانی رخ می‌دهد که حرکت نمودار قیمت و اندیکاتورها با یکدیگر همخوانی ندارند. واگرایی‌های معمولی، خنثی و زمانی از انواع اصلی واگرایی‌ها هستند. با شناسایی آن‌ها می‌توانید یکی از محتمل‌ترین نقاط PRZ را پیدا کنید.
اهمیت زمان در تحلیل PRZ
هر چقدر الگوهایی که برای تشخیص PRZ استفاده می‌کنید در یک بازه زمانی طولانی‌تر شکل گرفته باشند، اعتبار ناحیه PRZ نیز بیشتر است. اغلب تحلیلگران برای بررسی این نقاط از تایم‌فریم‌های یک‌ساعته تا ماهانه استفاده می‌کنند.
در نهایت، همانطور که دیدیم، راه‌های گوناگونی برای پیدا کردن ناحیه پتانسیل بازگشتی (PRZ) وجود دارد و انتخاب روش مناسب به استراتژی تحلیلگر بستگی دارد. با تشخیص به موقع و تأیید اعتبار این ناحیه به کمک ابزارهایی مانند کندل‌ها، الگوها، تحلیل بنیادی و واگرایی‌ها، می‌توانید با ریسک کمتری معاملات خود را انجام دهید. در واقع، شناسایی و معامله در این نقاط، یکی از بهترین استراتژی‌های معاملاتی در بازار سرمایه محسوب می‌شود.
جمع‌بندی: استراتژی معاملاتی با شناسایی PRZ
همانطور که در این مقاله بررسی کردیم، نواحی پتانسیل بازگشتی (PRZ) نقش حیاتی در تحلیل تکنیکال ایفا می‌کنند. این نواحی، محدوده‌هایی در نمودار قیمت هستند که احتمال تغییر جهت روند در آن‌ها بسیار بالاست و می‌توانند فرصت‌های معاملاتی سودآوری را ایجاد کنند.
شناسایی PRZ یک هنر ترکیبی است و هر تحلیلگر می‌تواند بر اساس استراتژی خود از ابزارهای گوناگونی استفاده کند. ترکیب ابزارهای تحلیل کلاسیک، فیبوناچی و پرایس اکشن در کنار هم، دقت تحلیل را به شدت افزایش می‌دهد. علاوه بر این، برای افزایش اعتبار سیگنال‌ها، حتماً از تحلیل بنیادی به عنوان یک تأییدیه قوی استفاده کنید.
در نهایت، به یاد داشته باشید که بازه زمانی یک فاکتور بسیار مهم است. هر چه یک الگوی PRZ در تایم‌فریم‌های طولانی‌تر شکل گرفته باشد، اعتبار بیشتری دارد. با تسلط بر این تکنیک‌ها، می‌توانید با ریسک کمتر و اطمینان بیشتر، معاملات خود را مدیریت کنید و از بهترین استراتژی‌های معاملاتی در بازار سرمایه بهره ببرید.
برای آشنایی بیشتر با این ابزارها و تکنیک‌ها، می‌توانید سایر مقالات ما در آرمان تدبیر را مطالعه کنید.
