سهام چیست و بررسی انواع سهام در بورس
مالکیت در شرکت‌ها و مجموعه‌های تولیدی به بخش‌های کوچکی تقسیم می‌شود که هر بخش، یک «سهم» نامیده می‌شود. هر فردی که صاحب سهمی از یک مجموعه تجاری یا تولیدی باشد، به نسبت تعداد سهام خود، در آن مجموعه شریک محسوب می‌شود. برای روشن‌تر شدن موضوع، فرض کنید شرکتی یک میلیون برگه سهم منتشر کرده باشد. اگر شما مالک هزار برگه از این سهام باشید، در واقع یک‌هزارم از کل آن شرکت به شما تعلق دارد. در این مطلب، قصد داریم شما را بیشتر با مفهوم سهام شرکت‌ها آشنا کنیم.
تعریف سهام به زبان ساده
سرمایه‌گذاری در سهام به معنای کسب بخشی از مالکیت یک شرکت است. هر برگه سهم، سندی مالی به شمار می‌رود که میزان سهم شما از آن کسب‌وکار را مشخص می‌کند. به بیان ساده‌تر، با خرید سهام، شما به یکی از مالکان آن شرکت تبدیل می‌شوید. دارندگان سهام می‌توانند از دو راه اصلی به منفعت مالی دست یابند: نخست، از طریق رشد ارزش سهام در بازار و فروش آن با قیمتی بیش از قیمت خرید. دوم، با دریافت سودهای نقدی که شرکت‌ها به صورت دوره‌ای میان سهامداران خود تقسیم می‌کنند.
انواع شرکت های سهامی
حال که با تعریف اولیه سهام آشنایی پیدا کردید، نوبت به شناخت ماهیت شرکت‌هایی می‌رسد که سرمایه‌شان از طریق همین سهام تأمین می‌شود. در این نوع ساختارهای تجاری، کلیه منافع حاصل از سود یا زیان‌های احتمالی، بر مبنای میزان سهم هر فرد، میان دارندگان سهام توزیع می‌گردد.
دسته‌بندی اصلی شرکت‌های سهامی
شرکت‌هایی که بر پایه سهام فعالیت می‌کنند، عمدتاً در دو قالب کلی دسته‌بندی می‌شوند: شرکت‌های سهامی عام و شرکت‌های سهامی خاص.
1-شرکت سهامی عام
شرکت‌های سهامی عام، برای تأمین بخش قابل توجهی از سرمایه خود، برخلاف نوع خاص، سهامشان را به صورت عمومی عرضه می‌کنند. تشکیل این نوع شرکت نیازمند حداقل پنج سهامدار است. به دلیل خرید و فروش مستمر سهام این شرکت‌ها در بازار بورس، مالکیت سهام پیوسته در حال تغییر است.
2- شرکت سهامی خاص
شرکت‌های سهامی خاص، نهادهای تجاری هستند که سهام آن‌ها برخلاف شرکت‌های سهامی عام، در بازارهای عمومی مانند بورس اوراق بهادار عرضه نمی‌شود. مالکیت این نوع شرکت‌ها منحصراً در اختیار بنیان‌گذاران یا گروه مشخص و محدودی از سرمایه‌گذاران قرار دارد. الزام قانونی برای تأسیس چنین شرکتی، مشارکت حداقل سه شخص به عنوان سهامدار است. در این ساختار، میزان سهم هر شریک، تعیین‌کننده نسبت مشارکت او در منافع، زیان‌ها و همچنین کل دارایی‌های انباشته شرکت خواهد بود.
سهام در بورس چه انواعی دارد؟
سهام شرکت‌ها بر اساس معیارهای متفاوتی چون ساختار، اختیارات دارندگان و ماهیت حقوقی، به سه گروه اصلی قابل تفکیک هستند. در بخش پیش رو، به تشریح هر یک از این گروه‌ها می‌پردازیم.
1- انواع سهام از منظر شکل
اوراق بهادار قابل معامله در بورس، اصولاً به دو دسته تقسیم‌پذیرند: سهامی که هویت مالک آن مشخص و ثبت شده (بانام) و سهامی که به صورت در وجه حامل منتشر می‌شود (بی‌نام). بازار سرمایه هیچ‌گونه محدودیتی برای عرضه هر یک از این اشکال سهام قائل نیست. در ادامه، تفاوت‌های بنیادین این دو نوع را بررسی خواهیم کرد.
سهام بی‌نام
اوراق سهام بی‌نام، اسنادی هستند که هویت مالک در آن‌ها ذکر نمی‌شود و صرفِ در اختیار داشتن برگه، نشان‌دهنده مالکیت فرد است. ویژگی بارز این نوع سهام، سهولت فوق‌العاده در انتقال آن‌هاست؛ به سادگی و با تحویل فیزیکی برگه سهم (همانند پول نقد) به فرد دیگر، مالکیت آن واگذار می‌گردد و نیاز به هیچ تشریفات اداری یا ثبتی ندارد. هر شخصی که این اوراق را در دست داشته باشد، اصولاً به عنوان صاحب آن شناخته شده و می‌تواند از حقوق و مزایای مرتبط با آن بهره‌مند شود، مگر اینکه شخص دیگری بتواند با ارائه مدارک قانونی در دادگاه، مالکیت واقعی خود بر سهام را اثبات نماید.
سهام با نام
سهام بانام به اوراق بهاداری اطلاق می‌شود که هویت مالک آن به صراحت بر روی گواهی سهم قید شده و یا در دفاتر رسمی شرکت به ثبت رسیده است. به این ترتیب، برخلاف سهام بی‌نام، صاحب این نوع سهام کاملاً مشخص و قابل شناسایی است.
امروزه، اکثر سهام منتشر شده، به‌خصوص اوراقی که در بازارهای بورس خرید و فروش می‌شوند، از نوع بانام هستند. در ساختار شرکت، دفتری مخصوص برای ثبت مشخصات سهامداران و شماره سهام هر یک وجود دارد که شفافیت مالکیتی را تضمین می‌کند.
علت اصلی این انتخاب، تمایل شرکت‌ها به شناسایی شرکا و سهامداران خود است. این امر بخشی از استراتژی تجاری آن‌ها برای آگاهی از ترکیب مالکیتی شرکت و مدیریت بهتر روابط با سهامداران محسوب می‌شود. شناخت سهامداران به شرکت امکان می‌دهد تا با اطمینان بیشتری در مسیر اهداف تجاری خود گام بردارد.
هرچند در گذشته سهام بی‌نام نیز وجود داشت، اما تحولات تاریخی و نیاز شرکت‌ها به کنترل بیشتر بر هویت مالکان و جلوگیری از اقدامات مخرب یا پنهانی، موجب شد تا سهام بانام به شکل غالب و استاندارد فعلی تبدیل شود.
2- انواع سهام از لحاظ حقوقی
شرکت‌ها برای پیشبرد اهداف و تأمین مالی پروژه‌های خود، از ابزارهای متنوعی بهره می‌گیرند. یکی از بنیادی‌ترین این سازوکارها، انتشار اوراق بهادار مالکیت یا همان سهام است. این اوراق، نمایانگر بخشی از مالکیت در یک واحد تجاری بوده و به دارندگان خود حقوق و مزایای متفاوتی اعطا می‌کنند. درک تفاوت‌های کلیدی میان انواع سهام، برای سرمایه‌گذاران و علاقه‌مندان به بازار سرمایه ضروری است.
سهام عادی: سنگ بنای مالکیت شرکتی
سهام عادی، رایج‌ترین شکل اوراق مالکیت به شمار می‌رود و حقوق اساسی صاحبان شرکت را تعریف می‌کند. دارندگان این نوع سهام، به میزان سهم خود در نتایج عملکرد مالی شرکت (سود یا زیان) شریک هستند. آن‌ها همچنین از حق رأی در تصمیم‌گیری‌های محوری شرکت، مانند انتخاب اعضای هیئت مدیره در مجامع عمومی سالانه، برخوردارند. این سهام معمولاً فاقد تاریخ سررسید بوده و به صورت بی‌نام یا با نام قابل صدور هستند. در فرآیند افزایش سرمایه، دارندگان سهام عادی در اولویت خرید اوراق جدید قرار دارند. سهام شرکت‌های فعال در بازار بورس، به دلیل سهولت بیشتر در خرید و فروش، از درجه نقدشوندگی بالاتری نسبت به سهام شرکت‌های خارج از بورس برخوردارند.
سهام ممتاز: ترکیبی از مالکیت و درآمد ثابت
در کنار سهام عادی، شرکت‌ها ممکن است اقدام به انتشار سهام ممتاز نمایند. این دسته از سهام، همانگونه که از نامش پیداست، امتیازات خاصی را برای دارندگان خود فراهم می‌کند. اصلی‌ترین ویژگی سهام ممتاز، اولویت در دریافت سود سهام است که اغلب به صورت درصدی ثابت و از پیش تعیین‌شده از ارزش اسمی سهام پرداخت می‌شود. علاوه بر این، در زمان انحلال یا تصفیه شرکت، پس از تسویه بدهی‌ها، دارندگان سهام ممتاز پیش از سهامداران عادی، نسبت به دریافت اصل سرمایه خود از دارایی‌های باقی‌مانده اولویت دارند. با این حال، این امتیازات معمولاً به قیمت محدودیت در برخی حقوق، مانند عدم برخورداری از حق رأی در تصمیمات مدیریتی شرکت، تمام می‌شود (مطابق رویه‌های قانونی). شرایط و مزایای دقیق سهام ممتاز می‌تواند شامل دریافت سود بیشتر، معافیت از زیان‌های شرکت یا تخفیف در پرداخت اولیه ارزش اسمی باشد.
سهام انتفاعی: مشارکت در سود، نه در مالکیت
نوع کاملاً متفاوتی از اوراق بهادار، سهام انتفاعی است. وجه تمایز اصلی این سهام آن است که دارنده آن، مالک بخشی از دارایی‌ها یا درآمدهای پایه شرکت محسوب نمی‌شود. تنها حقی که این سهام ایجاد می‌کند، بهره‌مندی از بخشی از سود خالص توزیع‌شدنی شرکت است. به همین دلیل، در صورت انحلال شرکت، دارندگان سهام انتفاعی ادعایی نسبت به ارزش اسمی سهام یا دارایی‌های شرکت نخواهند داشت. این نوع سهام می‌تواند برای اهداف خاص مالی، مانند مدیریت فرآیندهای استهلاک سرمایه، مورد استفاده قرار گیرد.
3- انواع سهام از لحاظ ماهیت آورنده
اساس سرمایه هر شرکت بر پایه مشارکت بنیان‌گذاران و شرکا شکل می‌گیرد. این مشارکت می‌تواند به دو صورت اصلی تجلی یابد: ارائه وجه نقد یا واگذاری دارایی‌های غیرنقدی.
- سهام نقدی: این نوع سهام به آن دسته از سهام اطلاق می‌شود که ارزش اسمی آن به طور کامل یا بخشی از آن توسط شریک به صورت پول نقد به شرکت پرداخت گردیده است. در مواردی که تنها بخشی از مبلغ پرداخت شده، مابقی آن در تعهد پرداخت شریک خواهد بود.
- سهام غیرنقدی: در مقابل، سهامی وجود دارد که به جای پرداخت پول، از طریق واگذاری دارایی‌های دیگری مانند املاک، خودرو، تجهیزات، مواد اولیه، دانش فنی یا سایر موارد ارزشمند به شرکت، تامین اعتبار می‌شود.
اهمیت ارزیابی دقیق آورده‌های غیرنقدی:
برای حصول اطمینان از ارزش واقعی دارایی‌های غیرنقدی ارائه شده به شرکت، قانونگذار فرآیند مشخصی را تعیین کرده است. این دارایی‌ها باید لزوماً توسط کارشناس رسمی دادگستری مورد ارزیابی دقیق (تقویم) قرار گیرند. گزارش نهایی این ارزیابی به مجمع عمومی موسس ارائه می‌شود تا در مورد پذیرش یا عدم پذیرش آن تصمیم‌گیری شود.
پیامدهای عدم تایید ارزش آورده غیرنقدی:
چنانچه مجمع عمومی موسس، ارزش تعیین‌شده برای آورده غیرنقدی را تایید نکند، شریک مربوطه موظف است در فرصتی معین (که معمولاً تا برگزاری مجمع بعدی، حداکثر یک ماه، تعیین می‌شود) اقدام به جبران کسری ارزش نماید یا کل تعهد خود را به معادل نقدی آن تبدیل و پرداخت کند. در صورت عدم اقدام توسط شریک در مهلت مقرر، تعهد وی برای دریافت سهام لغو شده و شرکت می‌تواند آن سهام را به متقاضیان دیگر واگذار نماید.
4- سهام حق تقدم
یکی از روش‌های متداول شرکت‌ها برای تأمین مالی و افزایش سرمایه، انتشار سهام جدید از طریق آورده‌های نقدی است. در این فرآیند، سازوکاری به نام «حق تقدم» به کار گرفته می‌شود.
حق تقدم سهام چیست؟
این سازوکار به سهامداران فعلی شرکت اولویت می‌دهد تا در خرید سهام جدید منتشر شده مشارکت کنند. هدف از این اولویت‌بخشی، حفظ درصد مالکیت سهامداران پیشین در ساختار سرمایه شرکت پس از ورود منابع مالی جدید است.
سهامدارانی که مایل به استفاده از این حق هستند، با پرداخت مبلغ مشخصی به شرکت، مالکیت خود را در سهام جدید تثبیت می‌کنند. این اوراق حق تقدم پس از واریز وجه، قابل تبدیل به سهام عادی شرکت بوده و یا امکان فروش آن به سایر سرمایه‌گذاران در بازار وجود دارد.
نحوه محاسبه تعداد حق تقدم:
برای محاسبه تعداد دقیق سهام حق تقدمی که به هر سهامدار تعلق می‌گیرد، از فرمول زیر استفاده می‌شود:
تعداد سهام فعلی سهامدار × (درصد افزایش سرمایه / ۱۰۰) = تعداد حق تقدم قابل تخصیص
5- سهام جایزه
شرکت‌ها ممکن است به جای توزیع سود به شکل پول نقد، راهکار دیگری را انتخاب کنند: ارائه سهام جدید به سهامداران فعلی که به آن “سهام جایزه” گفته می‌شود. این فرآیند اساساً نوعی افزایش سرمایه برای شرکت به شمار می‌آید، با این تفاوت کلیدی که سهامداران بابت دریافت این سهام جدید، مبلغی را پرداخت نمی‌کنند.
هزینه‌های مربوط به صدور این سهام از محل منابع داخلی شرکت، مانند سودهای انباشته یا حساب اندوخته، تأمین مالی می‌شود. در پی انتشار سهام جایزه، به دلیل بالا رفتن تعداد کل سهام شرکت، معمولاً شاهد تعدیل و کاهش قیمت هر سهم در بازار خواهیم بود. با این حال، اقداماتی چون اصلاح ساختار مالی و بهره‌مندی از معافیت‌های مالیاتی مرتبط با تبدیل اندوخته به سرمایه، پتانسیل آن را دارند که در آینده موجب تقویت و افزایش قیمت سهم شوند. در نتیجه، سهامداران به دلیل در اختیار داشتن تعداد بیشتری از سهام شرکت، می‌توانند از منافع آتی آن بهره‌مند گردند.
6- سهام مدیریتی (کنترلی)
سهام راهبردی (یا کنترلی)، به آن دسته از سهام یک شرکت اطلاق می‌گردد که طبق ضوابط داخلی شرکت (اساسنامه)، به صاحب آن حق انتصاب دست‌کم یک کرسی در هیئت‌مدیره را اعطا می‌کند. این امتیاز، معرف حقوق مالکیتی سهامداران عمده و کلیدی شرکت است.
سهامداران عمده، اشخاصی هستند که یا حجم قابل توجهی از سهام عرضه شده را در تملک دارند، یا درصد بالایی از کل سهام شرکت به آن‌ها تعلق دارد. این سطح از مالکیت، به آن‌ها نفوذ چشمگیری در فرآیندهای تصمیم‌گیری و هدایت راهبردهای شرکت از طریق حضور مؤثر در هیئت‌مدیره می‌بخشد.
انواع ارزش سهام در بورس چیست؟
ارزیابی ارزش سهام شرکت‌ها در بازار بورس یکی از مفاهیم بنیادی برای سرمایه‌گذاران است. برای این منظور، تحلیلگران از روش‌های مختلفی بهره می‌برند که هر کدام جنبه‌ای متفاوت از ارزش یک شرکت را نمایان می‌سازد. در ادامه به پنج رویکرد اصلی در این زمینه می‌پردازیم:
ارزش اسمی (Nominal Value): این ارزش، بهای اولیه‌ای است که در زمان ثبت شرکت برای هر سهم تعیین و در اساسنامه قید می‌گردد. رقم مذکور، که در بورس ایران معمولاً ۱۰۰۰ ریال (۱۰۰ تومان) برای هر سهم عادی در نظر گرفته می‌شود، لزوماً منعکس‌کننده ارزش واقعی یا بازاری سهم نیست، بلکه یک عدد قراردادی اولیه محسوب می‌شود. محاسبه آن از تقسیم کل سرمایه ثبت‌شده شرکت بر تعداد سهام منتشر شده به دست می‌آید.
ارزش دفتری (Book Value): ارزش دفتری هر سهم از طریق اطلاعات مندرج در ترازنامه شرکت مشخص می‌شود. این ارزش با کسر مجموع بدهی‌ها از کل ارزش دفتری دارایی‌های شرکت و سپس تقسیم عدد حاصل (که معرف حقوق صاحبان سهام است) بر تعداد کل سهام شرکت محاسبه می‌گردد. ارزش دفتری، نمایانگر ارزش دارایی‌ها بر اساس سوابق حسابداری است و در ابتدای تأسیس، غالباً با ارزش اسمی یکسان می‌باشد.
ارزش بازار (Market Value): ارزش بازار، که اغلب با اصطلاح “Market Cap” نیز شناخته می‌شود، قیمتی است که در بورس اوراق بهادار بر اساس تعامل عرضه و تقاضا برای هر سهم شکل می‌گیرد. این همان قیمتی است که سرمایه‌گذاران در معاملات روزانه برای خرید یا فروش سهام پرداخت یا دریافت می‌کنند. ارزش کل بازار یک شرکت از حاصل‌ضرب قیمت جاری هر سهم در تعداد کل سهام منتشرشده آن شرکت به دست می‌آید.
ارزش جایگزینی (Replacement Value): این معیار نشان‌دهنده هزینه‌ای است که لازم است تا تمام دارایی‌های فیزیکی و عملیاتی فعلی شرکت با دارایی‌های مشابه و جدید جایگزین شوند و شرکت به وضعیت کنونی خود برسد. برآورد این ارزش شامل تمامی مخارج لازم برای بازسازی کامل شرکت از ابتدا تا نقطه فعلی است. با تقسیم این هزینه کل بر تعداد سهام، ارزش جایگزینی برای هر سهم مشخص می‌شود. این مفهوم با سود یا زیان حاصل از فروش دارایی‌های موجود متفاوت است.
ارزش ذاتی (Intrinsic Value): ارزش ذاتی به دنبال تعیین ارزش بنیادی و واقعی یک سهم، مستقل از قیمت لحظه‌ای آن در بازار است. این ارزیابی بر پایه تحلیل دقیق عواملی چون خالص ارزش روز دارایی‌ها (NAV)، پتانسیل سودآوری آتی، جریان‌های نقدی پیش‌بینی‌شده و نرخ رشد پایدار شرکت استوار است. هدف از محاسبه ارزش ذاتی، یافتن قیمتی منصفانه برای سهم بر اساس چشم‌انداز بلندمدت مالی و عملیاتی شرکت می‌باشد. محاسبه خالص ارزش دارایی‌ها یکی از مراحل کلیدی در این نوع تحلیل به شمار می‌رود.
انواع قیمت سهام در بورس چیست؟
برای فعالیت موفق در بازار سرمایه و دادوستد اوراق بهادار، آشنایی عمیق با چگونگی تعیین و تغییرات قیمت سهام، اهمیتی بنیادین دارد. این دانش، فراتر از شناخت کلی بازار بورس، به شما در تصمیم‌گیری‌های معاملاتی کمک می‌کند.
مفاهیم کلیدی قیمت در تابلوی معاملات:
در ادامه به تشریح اصطلاحات رایج مربوط به قیمت سهام می‌پردازیم:
- قیمت گشایش: نشان‌دهنده ارزشی است که اولین دادوستد یک سهم در شروع روز کاری با آن انجام می‌پذیرد.
- قیمت اختتامی: بیانگر ارزشی است که آخرین معامله یک سهم در پایان ساعات کاری بازار با آن ثبت می‌شود.
- قیمت پایانی: این رقم که از میانگین وزنی حجم سهام معامله‌شده در قیمت‌های مختلف به دست می‌آید، به‌عنوان معیار قیمت‌گذاری در روز معاملاتی آتی استفاده می‌شود.
- بیشترین قیمت روز: بالاترین سطحی که قیمت سهم در طول یک روز معاملاتی به آن دست یافته است.
- کمترین قیمت روز: پایین‌ترین سطحی که قیمت سهم طی یک روز معاملاتی لمس کرده است.
- قیمت پایه: قیمتی است که توسط عرضه‌کننده برای ارائه اولیه سهام تعیین می‌گردد.
- محدوده قیمت مجاز: بازه درصدی مشخصی است که قیمت هر نماد معاملاتی می‌تواند در طول یک روز کاری در چارچوب آن افزایش یا کاهش یابد.
چگونه می‌توان سهام یک شرکت را خرید؟
پیوستن به دنیای بورس و خرید و فروش سهام، مسیری مشخص و چند مرحله‌ای دارد. برای شروع، ابتدا باید هویت خود را در سامانه یکپارچه اطلاعات مشتریان، معروف به “سجام”، ثبت نمایید تا کد بورسی اختصاصی خود را دریافت کنید. (برای آشنایی بیشتر با این سامانه، می‌توانید به راهنمای جامع سجام مراجعه فرمایید).
پس از ثبت‌نام اولیه در سجام، گام بعدی انتخاب کاگزاری آرمان تدبیر نقش جهان و تکمیل فرآیند ثبت‌نام نزد این کارگزاری است. در ادامه، به منظور تأیید نهایی هویت شما، یک کد ۱۰ رقمی از طریق سامانه سجام به شما اعلام می‌شود. فرآیند احراز هویت به صورت کاملاً غیرحضوری و آنلاین انجام شده و پس از تأیید، کد بورسی شما فعال خواهد شد.
سرانجام، با دریافت نام کاربری و رمز عبور مخصوص خود از کارگزاری منتخب، می‌توانید وارد سامانه معاملاتی آنلاین کمان شده و به راحتی اقدام به خرید و فروش سهام مورد نظر خود نمایید.
(برای درک عمیق‌تر مفهوم “کد بورسی” و مشاهده راهنمای تصویری دریافت آن، مطالعه مطلب “کد بورسی چیست و چگونه آن را دریافت کنیم؟” پیشنهاد می‌شود.)
تفاوت سهام و اوراق قرضه چیست؟
شرکت‌ها برای تأمین مالی برنامه‌های توسعه‌ای و پیشبرد پروژه‌های کلان خود، اقدام به عرضه سهام می‌کنند. این فرآیند اساساً مبادله بخشی از مالکیت شرکت در ازای دریافت سرمایه نقدی است تا رشد و ارتقاء کسب‌وکار ممکن شود.
در نقطه مقابل، اوراق قرضه قرار دارند که ماهیتی کاملاً متفاوت از سهام دارند. دارندگان اوراق قرضه در جایگاه بستانکاران شرکت قرار می‌گیرند و محق به دریافت اصل سرمایه خود در سررسید مقرر هستند. اهمیت این جایگاه زمانی آشکار می‌شود که شرکت با انحلال روبرو گردد؛ در چنین شرایطی، دارندگان اوراق قرضه برای بازپس‌گیری پول خود بر سایر ذینفعان، از جمله سهامداران، اولویت دارند. اغلب، در وضعیت ورشکستگی، سهامداران عادی دست خالی می‌مانند. این موضوع به وضوح نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاری در سهام، در مقایسه با اوراق قرضه، با ریسک به مراتب بالاتری همراه است.
سوالات متداول
۱. سهم به چه معناست؟ هر سهم در واقع بیانگر کوچک‌ترین بخش قابل تملک در یک کسب‌وکار یا شرکت سهامی است. فردی که سهام یک مجموعه را در اختیار دارد، به نسبت سهامش، در مالکیت آن کسب‌وکار شریک به شمار می‌رود.
۲. انواع سهام از دیدگاه قانونی کدامند؟ بر اساس مقررات حقوقی، سهام شرکت‌ها عمدتاً در سه طبقه‌بندی اصلی جای می‌گیرند: سهام عادی، سهام ممتاز و همچنین سهام انتفاعی.
۳. منظور از سهام موسس چیست؟ این سهام نوعی پاداش است که در قبال خدمات و تلاش‌های اولیه بنیان‌گذاران یک شرکت، پس از تأیید در مجمع عمومی، به آن‌ها اختصاص می‌یابد. صاحبان این نوع سهام معمولاً حق دخالت در مدیریت اجرایی شرکت را نداشته و بهره یا سودی مشخص، تنها پس از پرداخت حقوق سایر سهامداران به آن‌ها تعلق خواهد گرفت.
۴. سهام مدیریتی را تعریف کنید؟ مقصود از سهام مدیریتی، آن بخش از سهام یک شرکت است که مالک آن این اختیار را پیدا می‌کند تا دست‌کم یک عضو را برای هیئت مدیره معرفی و منصوب نماید. به عبارت دیگر، این سهام نشان‌دهنده حقوق مالکیتی سهامداران کلیدی است که به واسطه میزان سهام خود، توانایی اثرگذاری بر تصمیمات هیئت مدیره را کسب می‌کنند.
